ในบทความนี้ ผมจะนำหนังสือ 7 อุปนิสัยสำหรับผู้ทรงประสิทธิผลยิ่ง มาเล่าให้ฟังนะครับ ต้องบอกว่าหนังสือเล่มนี้เป็นระดับตำนานในเรื่องของการพัฒนาตัวเองเล่มแรกๆเลย ที่ยังเป็นหนังสือขายดีมาจนถึงทุกวันนี้ และหลักการต่างๆก็ยังสามารถนำมาใช้ปฏิบัติได้จนถึงในปัจจุบัน โดยเนื้อหาในหนังสือจะเป็นการกล่าวถึง แก่น 7 นิสัยพื้นฐานที่ทุกๆคนที่อยากจะประสบความสำเร็จ ร่ำรวย นั้นจะต้องมี

หนังสือThe 7 Habits of Highly Effective People เล่มนี้ แต่งโดย ดร. สตีเฟน อาร์. โควี (Stephen R. Covey) มีจำนวนหน้าทั้งหมด 520 หน้า ถูกตีพิมพ์ออกมาขายแล้วมากกว่า 25 ล้านเล่มทั่วโลก ถูกแปลเป็นภาษาต่างๆมากกว่า 34 ภาษา โดยครั้งแรกถูกตีพิมพ์ในประเทศไทยในปี 2541 และยังเป็นหนังสือขายดีมาจนถึงทุกวันนี้

สารบัญ

#ทัศนคติของผู้ประสบความสำเร็จนั้นสำคัญอย่างไร?

คุณสตีเฟ่น โควี ได้ค้นพบว่าคนที่จะประสบความสำเร็จนั้นอาจเป็นไปได้ 2 แบบคือ

1.พัฒนาทักษะที่คุณอยากจะเก่งให้เก่งขึ้น

ถ้าหากคุณอยากลงทุนหุ้นมีกำไร คุณก็ต้องศึกษาถึงวิธีการลงทุน การอ่านหนังสือ ความสม่ำเสมอในการลงทุน
ถ้าหากคุณอยากสุขภาพดี คนก็ต้องศึกษาวิธีการทำให้สุขภาพดี การออกกำลังกาย การทานอาหารคลีน และสุขภาพ

ซึ่งการพัฒนา “ทักษะ” เหล่านี้ มันสามารถทำให้คุณประสบความสำเร็จได้ในระดับหนึ่งแต่อาจจะไม่ได้ยั่งยืนเพราะสุดท้ายนิสัยของคุณในรูปแบบเดิมมันก็จะกลับมากลบทักษะนั้นไม่ช้าก็เร็ว ซึ่งถ้าอยากให้ยั่งยืนนั้นต้องมาทำตามวิธีที่ 2 นี้ครับคือ

2.ปรับทัศนคติ ธาตุแท้ของคุณ

เส้นทางนี้ก็คือการปรับทัศนคติจากภายในสู่ภายนอก ซึ่งมันคือการปรับนิสัย ปรับระบบความเชื่อ ปรับมุมมองต่อโลกใบนี้ เมื่อคุณปรับทั้งหมดนี้มันจะเป็นธาตุแท้ของตัวคุณ ควรจะไม่จำเป็นที่จะต้องฝืนตัวเอง และนิสัยเหล่านี้จะติดอยู่กับคุณไปตลอดชีวิต

ถ้าคุณอยากสุขภาพดี นอกจากที่คุณจะศึกษาวิธีการทำให้สุขภาพดีแล้วคุณต้องปรับทัศนคติภายในของคุณก่อน ลองคิดถึงเหตุผลว่าทำไมคุณต้องสุขภาพดี เช่น เพื่อที่จะได้ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ ,เพื่อที่จะได้อยู่เลี้ยงดูครอบครัวคนที่เรารักได้นานๆ ,เพื่อที่จะได้สามารถหารายได้ได้มากขึ้น ,ไม่ต้องไปเจ็บป่วยในโรงพยาบาล เมื่อคุณเริ้มรู้แล้วว่าทำไมคุณถึงต้องสุขภาพดี จากคุณมาปรับนิสัยในเรื่องของการออกกำลังกาย การทานอาหาร ต่อนั่นเอง

ดังนั้นให้เริ่มจากการปรับทัศนคติของคุณก่อนเพื่อที่จะทำให้เกิดความประสบความสำเร็จเป็นไปอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต

#7 อุปนิสัยพัฒนาสู่ผู้มีประสิทธิผลสูง

1.ต้องเป็นฝ่ายเริ่มต้นทำก่อน (Be Proactive)

ในโลกใบนี้แบ่งคนออกเป็นทั้งหมด 2 กลุ่มคือ

เป็นผู้กระทำ (Proactive) เวลาที่เราต้องการอะไร เราต้องเป็นผู้ริเริ่มหรือเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดการตอบสนองตามมา แล้วจะเกิดผลลัพธ์ตามมา ซึ่งคนประเภทนี้จะคิดว่าตัวเองเป็นผู้กำหนดชีวิตของตน อยู่ที่การกระทำของตัวเอง เขาจะโฟกัสในสิ่งที่เขาสามารถควบคุมได้ เช่นการควบคุมอารมณ์ ความคิด ความรู้สึก ของตัวเอง
เป็นถูกกระทำ (Reactive) คือคนที่หมุนไปตามโลกของคนอื่น เมื่อเจอสภาพแวดล้อมแบบไหนก็เป็นไปตามนั้น เป็นคนที่ควบคุมอารมณ์ ความคิด ความรู้สึกตัวเองไม่ได้ มีนิสัยขี้บ่น ชอบโทษ ชอบอ้าง

นิสัยที่ 1 นี้ก็คือให้เป็นคน Proactive ครับ ไม่ว่าจะเกิดปัญหาชีวิตอะไรกับคุณ ให้คุณนั้นมุ่งเน้นไปที่การแก้ปัญหานั้นด้วยตัวของคุณเอง แทนที่จะไปกล่าวโทษโชคชะตาสิ่งแวดล้อมภายนอก

2.เริ่มต้นโดยมีเป้าหมายชัดเจน (Begin with the end in mind)

หลายๆคนนั้นใช้ชีวิตไปวันๆ โดยที่ไม่รู้ว่าเป้าหมายในชีวิตที่ตัวเองต้องการนั้นคืออะไร ไม่รู้เลยด้วยซ้ำว่าตอนจบของชีวิตนั้นเราต้องการอะไรบ้าง สำหรับคนที่ต้องการประสบความสำเร็จในชีวิตนั้นจะต้องรู้เป้าหมายในตอนจบอย่างชัดเจนว่าต้องการอะไรในชีวิตกันแน่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องหน้าที่การงาน ฐานะ ร่ำรวย ครอบครัว ความสัมพันธ์ สุขภาพ และอื่นๆในชีวิต

ยกตัวอย่างสักด้านนึงนะครับ เช่น ลองคิดดูว่าคุณในอนาคตอีก 5 ปี อยากจะได้อะไร เช่นถ้าคุณอยากได้บ้านเพื่อจะได้อยู่กับครอบครัวได้อย่างมีความสุข ก็ให้ลองคิดต่อว่าคุณอยากได้บ้านแบบไหน บ้านทาวน์เฮ้าส์ 2 ชั้น มีกี่ห้องน้ำ กี่ห้องนอน กี่ห้องนั่งเล่น จะตกแต่งบ้านอย่างไร จะวางทีวีไว้ส่วนไหน วางเตียงไว้ตรงไหน ลูกๆอยู่ห้องไหน บ้านอยู่ที่ตำแหน่งที่ใด การที่คุณสามารถคิดถึงเป้าหมายที่ชัดเจนได้ถึงขนาดนี้มันจะเหมือนเป็นแผนผังการเดินทางของคุณให้ไปสู่จุดมุ่งหมายนั้น จากนั้นค่อยมาหา วิธีและกระบวนการเพื่อให้ไปถึงเป้าหมายนั้น

3.ทำสิ่งสำคัญกว่าก่อน (Put first things first)

ในการที่จะเป็นคนที่ประสบความสำเร็จนั้นคุณจะต้องบริหารเวลาได้อย่างมีประสิทธิภาพมากๆ เพราะเวลานั้นเป็นทรัพยากรที่ทุกคนมีเท่ากันคือ 24 ชั่วโมง โดยแนวคิดง่ายๆในการบริหารเวลาสามารถทำได้ดังนี้

งานสำคัญและเร่งด่วน เป็นงานที่ต้องทำเดี๋ยวนั้นถ้าไม่ทำจะเกิดปัญหา เช่น โครงการที่มีกำหนดเดดไลน์, ปัญหากดดัน, เรื่องวิกฤต
งานสำคัญและไม่เร่งด่วน เป็นงานที่สามารถวางแผนและเตรียมตัวได้ เช่น การวางแผนพัฒนาตัวเอง, การอ่านหนังสือ, การออกกำลังกาย, การสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในระยะยาว
งานไม่สำคัญและเร่งด่วน งานที่ไม่ค่อยจำเป็นทำแล้วก็ไม่เกิดผลอะไร เช่น งานแทรก, โทรศัพท์เข้า, ประชุม
งานไม่สำคัญและไม่เร่งด่วน เรื่องที่มาขัดจังหวะไม่ทำก็ไม่มีผลกระทบอะไร เช่น เรื่องสร้างความสนุกสนานบันเทิง ดูทีวี ซี่รีย์ เล่นเกม

สำหรับแนวคิดในการบริหารเวลานี้ เรื่องของ “งานสำคัญและไม่เร่งด่วน” นั้น ถือว่าสำคัญที่สุดในการทำให้เราประสบความสำเร็จเพราะมันเกี่ยวข้องกับแผนระยะยาวที่ทำให้เราไปถึงเป้าหมายที่ต้องการในชีวิต ดังนั้น การที่จะทำให้คุณมีเวลาในงานสำคัญและไม่เร่งด่วนนี้มากขึ้น คุณต้องรู้จักปฏิเสธคำร้องขอของผู้อื่น ในกรณีที่เป็นเรื่องด่วนจริง ก็ต้องรู้ว่าควรจะมอบหมายให้ใครรับไปทำแทนจึงจะไม่เกิดความเสียหายและยังได้ผลไม่ต่างไปจากคุณทำเอง นอกจากนี้คุณยังสามารถกำหนดตารางเวลาบล็อกไว้สำหรับงานนี้โดยเฉพาะเลยก็ได้

สามารถอ่านวิธีการทำ To Do List การบริหารเวลาลิงค์นี้ได้ครับ

4.คิดแบบชนะทั้ง 2 ฝ่าย (Think Win-Win)

สำหรับคนที่ประสบความสำเร็จนั้น จะต้องเริ่มจากแนวคิดที่ตัวคุณเองนั้นจะต้อง mindset ที่เป็นบวก ในเมื่อคุณต้องทำงานร่วมกับผู้อื่น คนจะต้องคิดถึงวิธีการหรือสถานการณ์ที่ชนะด้วยกันทั้งสองฝ่าย แนวคิดนี้จะทำให้เกิดผลดีด้วยกันในระยะยาว สร้างความสัมพันธ์ที่ดี และยังยืน แต่ถ้าหากไม่ถึงขนาดที่จะชนะด้วยกันทั้งสองฝ่ายอย่างน้อยก็ต้องไม่มีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็นฝ่ายแพ้

5.การพยายามเข้าใจคนอื่นก่อน (Seek first to understand then to be understood)

คุณควรตั้งใจฟังเพื่อทำความเข้าใจ (understand) ปัญหาตลอดจนแง่คิดมุมมองของบุคคลให้ชัดเจน (understood) ก่อนจะให้ข้อเสนอหรือคำแนะนำใด ๆ

ตัวอย่างเช่น คุณเดินเข้าไปที่ร้านแว่นตาแล้วบอกเจ้าหน้าที่ร้านขายแว่นตาว่ามองเห็นไม่ชัด แทนที่เจ้าหน้าที่จะพาไปวัดเครื่องวัดสายตาที่ทันสมัยแล้วตัดเลนส์ให้ เขากลับนำแว่นตาที่เขาใส่อยู่ออกมาแล้วลองให้คุณลองใส่ เหตุผลง่ายๆก็คือเจ้าหน้าที่บอกว่าแว่นตานี้ที่เขาใส่อยู่นั้นทำให้เขามองเห็นได้อย่างชัดเจน ซึ่งมันเป็นการแก้ปัญหาที่ไม่ตรงจุดเพราะไม่เข้าใจเขา

ดังนั้นการฟังถือว่าเป็นทักษะสำคัญในการเข้าใจคนอื่นก่อนและต้องมีการซักถามด้วยความเห็นอกเห็นใจ (empathic listening) ที่ผู้ฟังรู้สึกผ่อนคลายและปลอดภัยที่จะตอบคำถามของคุณ

6.ชอบประสานงานเพื่อเพิ่มพลัง (Synergize)

ยกตัวอย่างเช่น ถ้าคุณต้องการเก็บลูกมะพร้าวที่อยู่บนต้นมะพร้าว คุณคนเดียวความสูงไม่สามารถเก็บได้แต่ถ้าหากมีเพื่อนของคุณมาช่วยต่อตัวคุณให้สูงขึ้นก็สามารถเอื้อมถึง และได้เก็บลูกมะพร้าวมากินด้วยกันสมใจอยาก เปรียบเสมือนหลักการ 1+1 รวมพลังกัน ได้ผลลัพธ์มากกว่า 2 นอกจากนี้ยังได้ประโยชน์ดังนี้คือ

เห็นคุณค่าความแตกต่างจากคนอื่น
ช่วยให้มุมมองมีความกว้างขวางมากกว่าเดิม
มีความคิดสร้างสรรค์มากขึ้น ได้เลือกแนวทางจากมุมมองของคนอื่นที่เราไม่สามารถคิดได้มาก่อน

7.ฝึกฝนตนเองให้พร้อมเสมอ (Sharpen the saw)

การที่จะเป็นผู้ที่ประสบความสำเร็จนั้น ใช้เวลา ต้องใช้เวลาในการปรับปรุงตนเองทั้งด้านร่างกาย (physical), จิตใจ (spiritual), สติ (mental), และการรักษาความสัมพันธ์ทางสังคม (emotional/social) การพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องจะช่วยให้เราได้ฝึกใช้อุปนิสัยแต่ละอย่างให้ส่งเสริมซึ่งกันและกัน

ต้องบอกว่าข้อนี้เป็นข้อที่ผมชอบมากที่สุดนะครับ ในโลกปัจจุบันนี้เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงไปเร็วมากเพราะฉะนั้นเราก็ต้องมีเวลาในการพัฒนาปรับปรุงตัวเองศึกษาหาความรู้ หาข้อมูลให้ทันโลกอยู่เสมอไม่งั้นเราก็จะล้าหลัง

มีคำพูดเนื่องในหนังสือผมชอบมากคือ “ถ้าให้เวลาคุณตัดต้นไม้ 10 ชม. เท่ากับคนอื่น คุณควรเลือกที่จะเสียเวลา 3 ชม. เพื่อลับคมเลื่อยนั้นให้มีความคม เพื่อใช้เวลา 7 ชม. ที่เหลือนั้น เลื่อยไม้ให้ขาดได้โดยง่าย”

ก็จบกันไปแล้วนะครับสำหรับสรุปรีวิวหนังสือ 7 อุปนิสัย สำหรับผู้ทรงประสิทธิผลยิ่ง (The 7 Habits of Highly Effective People) หวังว่าเพื่อนๆจะสามารถนำความรู้เหล่านี้ไปพัฒนาตัวเองให้ชีวิตประสบความสำเร็จได้มากยิ่งขึ้นไปนะครับ

สามารถสั่งซื้อหนังสือได้จากลิงค์นี้

แนะนำบทความที่น่าสนใจ